Wykład w Muzeum św. Jana Sarkandra w Skoczowie poświęciła m.in. sytuacji na Śląsku Cieszyńskim na przełomie IX i XX w.

W drugim dziesięcioleciu XIX w. oddziaływały na społeczeństwo polskie nowoczesne ideologie narodowe. Niemcy dążyli do kierowania polityką i życiem społecznym także w realiach cieszyńskich, czemu przeciwstawiała się grupa inteligencji czeskiej, w tym pastor Jan Winkler, który był protektorem powstałej w 1842 r. w ewangelickim gimnazjum Czeskiej besedy. Polską ideologię narodową wnieśli w życie społeczności czeskiej Śląska Cieszyńskiego pisarz i krzewiciel polskiej tradycji i języka Paweł Stalmach oraz Andrzej Kotula. Następnie zaczęły powstawać biblioteki, w tym w 1848 r. Czytelnia Polska.

Halina Szotek przypomniała o ważnej rocznicy przypadającej w tym roku – mianowicie 150 lat temu odbyło się specjalne zebranie z udziałem m.in. Pawła Stalmacha oraz ks. Ignacego Świeżego inaugurujące we wrześniu 1871 r. działalność Polskiej Czytelni Katolickiej w Skoczowie, która siedzibę miała wówczas w Domu bł. Jana Sarkandra – w miejscu, gdzie dziś znajduje się muzeum. Jest to najstarsza organizacja kulturalno-oświatowa w mieście założona z inicjatywy księży wikariuszy – Antoniego Nogola i Karola Paździory.

Te i szereg informacji usłyszeli uczestnicy spotkania prowadzonego przez kierownika placówki Jakuba Staronia. Spotkanie zorganizowało Muzeum św. Jana Sarkandra w Skoczowie razem z Uniwersytetem III Wieku.