Publikujemy pełną treść listu.

Droga Kościoła

List pasterski Arcybiskupa Metropolity Częstochowskiego w związku z XVI Zgromadzeniem Ogólnym Synodu Biskupów

Bracia i Siostry w Chrystusie, Jedynym Odkupicielu człowieka!

W dniu 9 października br. papież Franciszek rozpoczął synod czyli intensywny czas wspólnotowego wsłuchiwania się w to, co dziś Duch Święty mówi do Kościoła. Tym razem do udziału w synodzie Ojciec Święty zaprosił nie tylko biskupów, ale wszystkich wiernych z całym bogactwem i różnorodnością powołań, stanów i darów Bożych, nie wykluczając słuchania tych, którzy aktualnie znajdują się na peryferiach życia wiarą. Abyśmy, jako lud Boży archidiecezji częstochowskiej, właściwie odpowiedzieli na zaproszenie do wspólnotowego rozeznawania woli Bożej, spójrzmy na powierzone nam zadanie w świetle słowa Bożego.

1. Wiara w Kościół

Autor natchniony Listu do Hebrajczyków zachęca nas do mocnego trwania w wyznawaniu wiary, której przedmiotem jest najpierw sam Bóg (por. Hbr 4, 14). Wierzymy zatem w Boga, który nie tylko objawił się jako Jeden w Trzech Osobach Bożych, ale również tak umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne (por. J 3, 16). Miarą wielkości miłości Boga do grzesznego człowieka jest uniżenie, cierpienie i odkupieńcza śmierć krzyżowa Syna Bożego na Kalwarii. Były one wypełnieniem proroctwa Izajasza, które mówi, że spodobało się Panu zmiażdżyć swojego Sługę cierpieniem (por. Iz 53, 10). Jakże zatem w postawie dziękczynienia nie zadrżeć i nie zdumieć się wobec niepojętych, a zarazem zbawczych zamysłów Boga względem nas grzesznych ludzi?

W miłosiernym zamyśle Boga Ojca jest nie tylko Wcielenie, Śmierć i Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa, ale również przez zesłanie Ducha Świętego ukonstytuowanie się i misja Kościoła. W swojej podstawowej strukturze Kościół jest święty Świętością Boga, dany grzesznym ludziom, zbudowany na fundamencie apostołów i posłany do wszystkich narodów. Stąd wierzymy w jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół. Wspólnota Kościoła swoim zasięgiem ogarnia nie tylko tych, którzy na ziemi są w drodze, ale również cieszących się oglądaniem Boga w niebie oraz cierpiących w czyśćcu.

Kościół pielgrzymujący, jak nauczał św. Jan Paweł II, winien coraz bardziej stawać się świadomą wspólnotą życia i działania, gdzie każdy powinien odkryć swój własny dar i powołanie (RH21). Dzisiejsza Ewangelia dobitnie przypomina nam, że życie wszystkich wierzący ma być na wzór Chrystusa, który nie przyszedł, aby mu służono, lecz żeby służyć i dać swoje życie jako okup za wielu (por. Mk 10, 45). Trwając zatem we wspólnocie Kościoła powinniśmy służyć sobie otrzymanymi od Boga darami, unikając wszelkiego wywyższania się i panowania nad innymi, które prowadzą do niezgody i podziału.

2. Synod, czyli podążanie wspólną drogą

Przed tygodniem rozpoczęty przez Ojca Świętego Franciszka synod poświęcony jest Kościołowi. Temat synodu brzmi: „Ku Kościołowi synodalnemu: komunia, uczestnictwo, misja”. Zgodnie z pragnieniem papieża w czasie synodu mamy przyjrzeć się temu, w jaki sposób razem, duchowni i świeccy, budujemy wspólnotę Kościoła, począwszy od najmniejszej parafii. Czy i jak w Kościele ze sobą rozmawiamy? Jak często spotykamy się, by wspólnie szukać woli Bożej, a gdy już do takiego spotkania dojdzie, to na ile potrafimy cierpliwie słuchać siebie nawzajem, szanując zdanie drugiego? Ile jest w nas odwagi, żeby wypowiadać to, co w sercu rozpoznajemy jako możliwy głos Ducha Świętego? Czy nasze wspólnoty dają nam poczucie bezpieczeństwa, gdy próbujemy wypowiedzieć sprawy trudne? Papież proponuje, żebyśmy się nad tym zastanowili na różnych poziomach organizacji Kościoła, zarówno w nieformalnym gremiach, jak i w ruchach, stowarzyszeniach, parafiach i diecezjach.

Wchodząc odważnie na drogę synodalną i pragnąc odnowy Kościoła, pamiętajmy cały czas, że doczesna droga Kościoła nie może być inna od drogi Mistrza i Pana. Zobowiązuje nas do tego Sobór Watykański II, który mówi, że „Kościół winien kroczyć tą samą drogą, pod działaniem Ducha Chrystusowego, jaką kroczył Chrystus, mianowicie drogą ubóstwa, posłuszeństwa, służby i ofiary z siebie aż do śmierci, z której przez zmartwychwstanie swoje powstał Chrystus zwycięzcą” (DM 5).

Pamiętać należy również o tym, co w oparciu o Objawienie Boże mówi Katechizm Kościoła Katolickiego, a mianowicie, że „przed powtórnym przyjściem Chrystusa Kościół ma przejść przez końcową próbę, która zachwieje wiarą wielu wierzących. Prześladowanie, które towarzyszy jego pielgrzymce przez ziemię, odsłoni „tajemnicę bezbożności” pod postacią oszukańczej religii, dającej ludziom pozorne rozwiązanie ich problemów za cenę odstępstwa od prawdy” (por. KKK 675). Dlatego pierwszym krokiem na drodze synodalnej musi być szczere i ufne wołanie do Ducha Świętego, abyśmy nie pobłądzili i zostali uświęceni w prawdzie. W Kościele bowiem rację ma Duch Święty, a wszystkie ludzkie struktury władzy muszą służyć temu, by rozpoznać Jego tchnienie i mu się poddać.

3. Nasza odpowiedź

Wolą papieża Franciszka jest by prace synodalne trwały dwa lata. Najpierw będzie miała miejsce faza diecezjalna, w przyszłym roku kontynentalna, a wreszcie w 2023 r. – powszechna. W Kościele częstochowskim etap diecezjalny synodu zostanie rozpoczęty Mszą św. sprawowaną przeze mnie w bazylice metropolitalnej Świętej Rodziny w Częstochowie w uroczystość rocznicy poświęcenia tejże bazyliki w piątek 29 października br. o godz. 18.00. Do udziału w tej uroczystości zapraszam wszystkich wiernych archidiecezji, duchowieństwo, osoby konsekrowane oraz członków ruchów, bractw i stowarzyszeń.

Szczególne zaproszenie kieruję do parafialnych rad duszpasterskich. To one z natury swojej powinny stać się jednym z pierwszych miejsc słuchania słowa Bożego, dyskusji i rozeznawania synodalnego. Dlatego bardzo proszę duszpasterzy o podjęcie wszelkich starań w celu ożywienia spotkań parafialnych rad duszpasterskich. Postanawiam również i zobowiązuję, by tam gdzie tego jeszcze z różnych, do tej pory może i usprawiedliwionych powodów nie było, zostały zgodnie ze statutami wybrane i powołane parafialne rady duszpasterskie oraz parafialne rady ekonomiczne.

W celu rozpowszechnienia materiałów synodalnych, informacji na jego temat, konsultacji, a także opracowania diecezjalnej syntezy powołałem zespół koordynujący prace etapu diecezjalnego synodu, na czele którego stoi bp Andrzej Przybylski. Zadaniem diecezjalnego zespołu synodalnego jest również z twórczą odwagą proponować a wręcz inicjować przedsięwzięcia, które mogą zaowocować owocnym ożywieniem naszych parafii, ruchów i stowarzyszeń oraz całej archidiecezji. Przed wszystkimi jednak działaniami, zgodnie z zasadą pierwszeństwa łaski, musi być podejmowana modlitwa. Warunkiem zatem wejścia na drogę synodalną niech będzie osobiste i wspólnotowe nawrócenie, czego wyrazem jest żarliwa modlitwa.

Moim pragnieniem jest i o to proszę, by była to modlitwa adoracji Najświętszego Sakramentu oraz Różaniec św. i inne formy nabożeństwa do Matki Bożej. Zawierzam nasz Kościół częstochowski i prace rozpoczętego synodu Macierzyńskiej Opiece Maryi Matki Kościoła oraz św. Józefowi.

Z serca udzielam pasterskiego błogosławieństwa:

W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Amen!

(-) + Wacław Depo

Arcybiskup Metropolita Częstochowski

Częstochowa, 14 października 2021 r.