Na wrocławskim Rynku otwarto wystawę „Postulaty sierpniowe” przygotowaną przez wrocławski IPN przy współpracy dolnośląskiej „Solidarności”. Ekspozycja prezentowana na murze ustawionym przy Pręgierzu, zawiera treści postulatów strajkujących robotników wraz ze zdjęciami ilustrującymi tamte wydarzenia.
W nocy z 17 na 18 sierpnia 1980 r. Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w Stoczni Gdańskiej im. Lenina przyjął listę 21 postulatów. Ich historyczne znaczenie jest trudne do przecenienia. Postulaty można podzielić na: polityczne, ekonomiczne i społeczne.
Te pierwsze, oprócz fundamentalnego żądania, jakim było utworzenia niezależnych od władzy związków zawodowych, miały zagwarantować prawo do strajku. Wskazywały również na przestrzeganie zapisanych w Konstytucji PRL swobód i wolności oraz nakazywały zaniechania represji za przekonania. Kolejne dotyczyły, bolących całe społeczeństwo, trudnych warunków życia. Żądano również prawdziwych informacji o rzeczywistej sytuacji w kraju. W tej grupie postulatów domagano się zniesienia przywilejów funkcjonariuszy MO i SB oraz członków PZPR. Grupa postulatów ekonomicznych powstała w oparciu o postrzeganie gospodarki w jej wydaniu socjalistycznym, nieodwołującym się do gry rynkowej, która była ludziom wychowanym w PRL zwyczajnie obca. To spowodowało, że żądania takie, jak skrócenie czasu oczekiwania na mieszkanie czy obniżenie wieku emerytalnego pozostały do dzisiaj niezrealizowane. W tej kategorii znalazło się także: wprowadzenie kartek na mięso, likwidacja sklepów dewizowych i cen komercyjnych na niektóre towary. Z dzisiejszej perspektywy być może postulaty te budzą zdumienie, lecz wówczas wyrażały oczekiwania żyjącego w biedzie społeczeństwa. Błyskawicznie rozpropagowane, pomimo blokady informacyjnej, postulaty dotarły do tysięcy strajkujących zakładów pracy w całym kraju i zostały zaakceptowane przez ich pracowników. 31 sierpnia 1980 r. podpisano porozumienie, w którym władza akceptowała żądania robotników. Rozpoczęła się rewolucja „Solidarności”.
W sierpniu 2003 r. oryginalny zapis 21 Postulatów Gdańskich z sierpnia 1980 r. został wpisany na listę najważniejszych zbiorów archiwalnych świata, w programie UNESCO „Pamięć Świata”. Wystawę na wrocławskim Rynku będzie można oglądać do 20 września 2010 r.
Pomóż w rozwoju naszego portalu