Reklama

Obrońcom Salezjańskiej Szkoły Organistowskiej

Niedziela przemyska 48/2006

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W Przemyślu uczczono bohaterstwo mieszkańców miasta, którzy w 1963 r. sprzeciwili się likwidacji przez władze komunistyczne zasłużonej dla kultury polskiej Salezjańskiej Szkoły Organistowskiej. Uroczystościom, które odbywały się w dniach 13-14 października towarzyszyła wystawa przygotowana przez rzeszowski oddział IPN.
Salezjanie wraz z pierwszym przełożonym domu, późniejszym kardynałem i Prymasem Polski ks. Augustem Hlondem, przybyli do Przemyśla w 1907 r. Zajmując się wychowywaniem i kształceniem młodzieży, w 1915 r. uruchomili szkołę zawodową, a rok później na prośbę ówczesnego biskupa przemyskiego, dziś św. Józefa Sebastiana Pelczara podjęli się kształcenia organistów. Organizatorem i pierwszym kierownikiem szkoły był znany kompozytor i muzyk salezjański ks. Antoni Hlond (Chlondowski). Szkoła wykształciła wielu organistów, późniejszych wirtuozów i profesjonalnych kompozytorów muzyki kościelnej takich jak: Tomasz Czapla, ks. Władysław Chmiel, Franciszek Łapka, Feliks Rączkowski czy Kazimierz Galikowski. Jako oaza polskości i patriotycznego wychowania, mimo prestiżu i sukcesów dydaktycznych, stała się solą w oku dla władz komunistycznych. Systemowo dążyli oni do osłabienia wpływu Kościoła na młodzież, a obok usuwania religii ze szkół państwowych i stopniowej likwidacji szkół katolickich, zdecydowali się usunąć z przemyskiej szkoły księży wykładowców, a po pewnym czasie zlikwidować placówkę. Kulminacją tych działań były wydarzenia z 2 października 1963 r., kiedy mimo sprzeciwu duchownych i mieszkańców miasta siłą, przy pomocy milicji i SB, zajęto budynki i mienie szkoły. Nie obyło się przy tym bez powszechnego buntu i czynnego oporu przemyślan. Były starcia młodzieży z MO i ZOMO. Zatrzymano ok. 70 osób. Część stanęła przed kolegiami, a pozostałym wytoczono procesy sądowe.
Odwagę mieszkańców miasta upamiętnia tablica na murach budynku szkoły - ufundowana przez Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Prezydenta Przemyśla i wspólnotę salezjańską - którą poświęcił ks. Marek Chrzan, inspektor Krakowskiej Prowincji Salezjańskiej. On także przewodniczył Mszy św. z udziałem organistów - dawnych wychowanków placówki.
Bolesne wydarzenia sprzed 43 lat, dokonania jedynej w Polsce szkoły organistowskiej, a także likwidację i odwagę jej obrońców przypomniano podczas sesji naukowej w auli gimnazjum salezjańskiego. Obok kapłanów, organistów i historyków IPN, w sesji uczestniczyli przedstawiciele władz wojewódzkich i miejskich.
Dzieje placówki ilustruje też wystawa przygotowana przez Oddziałowe Biuro Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN, w Rzeszowie pt. „Salezjańska Szkoła Organistowska w Przemyślu i jej likwidacja w roku 1963”. Ekspozycja, na podstawie zgromadzonych dokumentów ukazuje historię oraz codzienne życie szkoły i parafii salezjańskiej. Przedstawia też dokumenty związane z jej likwidacją wytworzone przez organy władzy (KW PZPR w Rzeszowie, KG MO w Warszawie czy KW MO w Rzeszowie) oraz instytucje kościelne. Uzupełniają ją archiwalia, które z jednej strony dokumentują działania likwidacyjne władz a z drugiej obronę szkoły.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2006-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Do wersji od lat istniejącej w naszej przestrzeni internetowej Niezbędnika Katolika, która każdego miesiąca inspiruje do modlitwy miliony katolików, dołączamy wersję papierową. Każdego miesiąca będziemy przygotowywać niewielki i poręczny modlitewnik, który dotrze do Państwa rąk razem z naszym tygodnikiem w ostatnią niedzielę każdego miesiąca. Dostępna jest również wersja PDF naszego Niezbędnika!

CZYTAJ DALEJ

Skarby Serca Jezusowego objawione światu: nowenna do św. Małgorzaty-Marii Alacoque

[ TEMATY ]

nowenna

św. Małgorzata Maria Alacoque

Agata Kowalska

Święta Małgorzata Maria Alacoque

Święta Małgorzata Maria Alacoque

Nowenna rozpoczyna się od dnia 5 października.

CZYTAJ DALEJ

Papież: znaczące kroki naprzód w sprawie Strefy Gazy

2025-10-05 17:59

[ TEMATY ]

Leon XIV

Vatican Media

Papież Leon XIV

Papież Leon XIV

Papież Leon XIV oświadczył w niedzielę, że pojawiły się znaczące kroki naprzód w rokowaniach w sprawie zakończenia wojny w Strefie Gazy. Wezwał rządzących, by zaangażowali się w te działania, by doprowadzić do zawieszenia broni i uwolnienia zakładników.

Na zakończenie Mszy św. na placu Świętego Piotra papież powiedział przed modlitwą Anioł Pański:
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję