Reklama

Architekci dawnej Łodzi

Kilkadziesiąt różnorodnych wydarzeń artystycznych wypełniło program III Festiwalu Dialogu Czterech Kultur. Na obrzeżach głównego nurtu festiwalowego plasowały się spotkania dyskusyjne w łódzkim gmachu Instytutu Europejskiego. Koncentrowały się one wokół tematów związanych z teatrem, filmem, muzyką, architekturą. Jedną z części spotkania poświęconego architekturze Łodzi było wystąpienie prof. Krzysztofa Stefańskiego. Wykładowca przybliżył czołowych twórców architektury naszego miasta, działających na przełomie XIX i XX w.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Franciszek Chełmiński, Hilary Majewski, Gustaw Landau-Gutenteger, Dawid Lande kształcili się w Petersburgu. Byli absolwentami tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych lub Instytutu Inżynierów Cywilnych. Rozwiązania architektoniczne Petersburga nie znalazły jednak szczególnego odbicia w ich pracach. Dużo silniej oddziaływały tu inspiracje płynące z Wiednia, Berlina, czy Paryża.
Dziełami Landau-Gutentegera są m. in. kamienice przy ul. Piotrkowskiej 29, 31 i 71, utrzymane w stylu secesyjnym, neobarokowym i neorenesansowym. Elementy secesji berlińskiej i monachijskiej wykorzystał on przy wznoszeniu domu Kona (ul. Piotrkowska 37). Cechy renesansu i manieryzmu niemieckiego posiada kamienica „Pod Gutenbergiem”, położona przy ul. Piotrkowskiej 86. Zaprojektowana w 1895 r. przez Kazimierza Sokołowskiego, należała do Jana Petersilgego, drukarza i wydawcy. Jej budowa trwała trzy lata.
Franciszek Chełmiński nawiązywał w swych pracach do gotyku, renesansu, baroku, a także do secesji. Spod jego rąk w 1902 r. wyszedł projekt pałacu przemysłowca Jakuba Kestenberga, znajdującego się przy zbiegu ulic: Jaracza i Sterlinga. Juliusz Jung ze Stuttgartu był twórcą kompleksu fabryczno-rezydencjonalnego przy ul. Ogrodowej, związanego z osobą Izraela Kalmanowicza-Poznańskiego. Do włoskiego odrodzenia nawiązał Landau-Gutenteger projektując pałac miejski Juliusza Roberta Kindermana (Piotrkowska 137).
Najbardziej znanym dziełem Hilarego Majewskiego jest cerkiew prawosławna pw. św. Aleksandra Newskiego, usytuowana przy ówczesnej ul. Widzewskiej, dzisiaj Kilińskiego. Świątynia została zaprojektowana w oparciu o motywy bizantyjsko-ruskie. Pozostałości podobnych elementów dostrzec można w dawnej cerkwi garnizonowej (arch. Franciszek Chełmiński). Obecnie kościół garnizonowy pw. św. Jerzego.
Juliusz Heinzel sprowadził do Łodzi Otto Gehliga. Architekt ten, wespół z Hilarym Majewskim, stworzył projekt pałacu usytuowanego przy ul. Piotrkowskiej 104. Obiekt utrzymany w stylu eklektycznym, z przewagą elementów neorenesansowych, powstał w roku 1882. Dzisiaj jest siedzibą Urzędu Miasta Łodzi i Urzędu Wojewódzkiego. Gehlig jest również autorem dawnego neorenesansowego kościoła ewangelickiego pw. Świętej Trójcy, obecny kościół pw. Zesłania Ducha Świętego.
Firma „Wende i Zarske” z Łodzi wykonała projekt katedry łódzkiej. Doniesienia prasowe zdradziły, że właściwym twórcą projektu był architekt z Berlina - Zellmann. Neogotyckie formy bazyliki archikatedralnej zawierają elementy zaczerpnięte z gotyku francuskiego i niemieckiego. O ostatecznym kształcie architektonicznym katedry zadecydował Zygfryd Stern, wiedeński architekt pochodzenia żydowskiego. Fakt ten bardzo dobrze oddaje szczególną złożoność stosunków religijnych, kulturowych, narodowościowych panujących niegdyś w naszym mieście.
Świątynię ewangelicko-augsburską pw. św. Mateusza zbudowano według projektu Johannesa Wende. Pewne korekty do projektu wprowadził Franz Schwechten, architekt berliński. Kościół, wzniesiony w stylu neoromańskim, poświęcono i oddano do użytku w 1928 r.
Przy ul. Spacerowej (dzisiaj Aleja Kościuszki) umiejscowiono łódzką synagogę postępową. Jej projekt sporządził architekt ze Stuttgartu - Adolf Wolff. Budowę, rozpoczętą wiosną 1881 r., ukończono po sześciu latach. We wrześniu 1887 r. świątynia została udostępniona wiernym. Wspaniały gmach został spalony przez Niemców w listopadzie 1939 r.
Przedstawiciele czterech narodowości tworzyli potencjał materialny i duchowy dawnej Łodzi. Dzisiaj również podziwiać możemy wzniesione przez nich rezydencje, domy mieszkalne, budynki fabryczne i gmachy użyteczności publicznej. Wszystkie wspomniane obiekty składają się na niepowtarzalny łódzki zespół architektoniczno-urbanistyczny.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Panie, daj nam wiarę żywą

2025-09-30 11:27

Niedziela Ogólnopolska 40/2025, str. 22

[ TEMATY ]

homilia

adobe Stock

Każdy z nas w życiu mierzy się z trudnościami i pytaniami, które rodzą się w sercu. „Jak długo, Panie, mam wzywać pomocy – a Ty nie wysłuchujesz?” – woła prorok Habakuk. To słowa, które brzmią bardzo współcześnie. Ile razy bowiem człowiek pyta: dlaczego Bóg milczy, gdy cierpię, gdy się modlę, gdy walczę z problemami? Takie wołanie może być znakiem rozpaczy, ale może też stać się początkiem drogi prawdziwej wiary. Można ją opisać w trzech krokach.
CZYTAJ DALEJ

Tłumy miłośników modlitwy różańcowej w Rokitnie

2025-10-04 17:47

[ TEMATY ]

Rokitno

Diecezjalna Pielgrzymka Żywego Różańca

Karolina Krasowska

Rokitno, Diecezjalna Pielgrzymka Róż Żywego Różańca i Apostolatu Margaretka

Rokitno, Diecezjalna Pielgrzymka Róż Żywego Różańca i Apostolatu Margaretka

Tłumy wiernych – miłośników modlitwy różańcowej z całej diecezji - przybyły 4 października do Rokitna na Diecezjalną Pielgrzymkę Róż Żywego Różańca i Apostolstwa Margaretka. Spotkaniu przewodniczył pasterz diecezji bp Tadeusz Lityński.

Tegoroczna Diecezjalna Pielgrzymka Róż Żywego Różańca i Apostolstwa Margaretka do Sanktuarium Matki Bożej Cierpliwie Słuchającej w Rokitnie była wyjątkowo liczna, gdy chodzi o frekwencję. Rozpoczęła się Różańcem z procesją pocztów sztandarowych. Później swoim świadectwem podzielił się Adrian Pakuła, twórca i koordynator rekolekcji ODDANIE33, który przyjechał z Poznania. Zwrócił uwagę, że modlitwy członków Żywego Różańca dopomagają Matce Bożej w ratowaniu dusz:
CZYTAJ DALEJ

Leon XIV zachęca do odnowienia żaru powołania misyjnego

2025-10-05 12:01

[ TEMATY ]

Leon XIV

Vatican Media

Papież: zawsze na pierwszym miejscu musi być ludzka godność! Cały Kościół jest misyjny i stanowi jeden wielki lud zmierzający w stronę Królestwa Bożego. Dzisiaj przypominają nam o tym nasi bracia i siostry misjonarze oraz migranci. Nikt jednak nie powinien być zmuszany do wyjazdu, wykorzystywany ani gnębiony ze względu na to, że jest potrzebującym lub cudzoziemcem! - wskazał Leon XIV podczas rozważania przed modlitwą Anioł Pański.

Papież zachęcił, aby w październiku, „kontemplując wraz z Maryją tajemnice Chrystusa Zbawiciela”, zintensyfikować modlitwę o pokój; „modlitwę, która staje się konkretną solidarnością z ludnością dotkniętą wojną”. Leon XIV podziękował szczególnie „wszystkim dzieciom na całym świecie, które włączyły się w modlitwę różańcową w tej intencji”.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję