Reklama

Niedziela Rzeszowska

Wielka Sobota mojego dzieciństwa

Niedziela rzeszowska 15/2017, str. 6

[ TEMATY ]

Wielki Tydzień

Z archiwum Marii Reizer

Święcenie pokarmów sfotografował kilkunastoletni chłopiec na początku lat pięćdziesiątych we wsi Krzeczowice w powiecie przeworskim

Święcenie pokarmów sfotografował kilkunastoletni chłopiec na początku
lat pięćdziesiątych we wsi Krzeczowice w powiecie przeworskim

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wielka Sobota to dzień święcenia pokarmów, czuwania i ciszy. Święcenie pokarmów w latach pięćdziesiątych XX wieku przez kapłana odbywało się w kościele, a czasami przy dobrej pogodzie koło kościoła, natomiast we wsiach oddalonych od świątyni w domach prywatnych. W mojej wsi były ustalone dwa takie domy. Gospodarze odświętnie i godnie przygotowywali izbę na święcenie pokarmów. Przyozdobiona była obrazami o tematyce religijnej i kwiatami, urządzony był mały ołtarz. Na środku izby stał duży stół przykryty białym obrusem, na którym ustawiało się koszyki.

Święcono w dużych koszykach wiklinowych wyłożonych białą serwetką. Pokarmy do święcenia pochodziły z własnego gospodarstwa i były przygotowane własnoręcznie. Baranek wielkanocny był duży, upieczony z ciasta drożdżowego lub mniejszy zrobiony z solonego masła. Zawsze miał czerwoną chorągiewkę. Baranki wykonywano w żeliwnych formach, które często były na wyposażeniu kuchni. Jajka gotowane były na twardo, a z kilku robiono pisanki i kraszanki. Do zdobienia jajek używano barwników naturalnych (tj. łuski cebuli, soku z buraka ćwikłowego, kwiatów malwy, zielonego owsa itp.) Wzory na pisankach wydrapywano ostrym nożykiem lub żyletką albo robiono przy pomocy wosku pszczelego. Ponadto w koszyku była kiełbasa lub szynka, gomółki ususzone z sera, kromka chleba, kawałek baby drożdżowej, ocet, sól, pieprz i laska chrzanu. Koszyk był przystrojony zieleniną, tj. gałązkami mirtu, baziami, barwinkiem i wiosennymi kwiatami, a z wierzchu przykryty białą serwetą.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Z koszykiem do święcenia chodziła przede wszystkim młodzież oraz matki z dziećmi. Wszyscy byli odświętnie ubrani. Księdza do poświęcenia pokarmów z kościoła do wsi przywoził i odwoził bryczką mieszkaniec danej wsi. Święcono raz dziennie w godzinach przedpołudniowych. Przed święceniem towarzyszący księdzu ministrant czy też kościelny zbierał do kosza jajka jako ofiarę. Uroczystość rozpoczynała się modlitwą wspólną z wiernymi, a następnie kapłan odmawiał modlitwę błogosławieństw i kropił pokarmy święconą wodą. Wszystko z koszyka przeznaczone było na śniadanie wielkanocne.

Reklama

Po święceniu obchodziło się z koszykiem i modlitwą trzykrotnie domostwo, aby odpędzić wszelkie złe moce. Następnie całą rodziną szliśmy na adorację Grobu Pańskiego do odległego o 2 km kościoła. Przy pięknie ubranym Grobie Pańskim wartę pełnili strażacy w odświętnych mundurach, adorowały osoby z róż różańcowych, ministranci i duża rzesza wiernych. Na środku kościoła leżał krzyż, do którego podchodziło się modląc na kolanach, aby go ucałować i przechodziło się do adoracji Grobu. Idąc do kościoła, po drodze odwiedzaliśmy na cmentarzu parafialnym groby bliskich i nieznanego żołnierza z okresu II wojny światowej.

W Wielką Sobotę obowiązywał post. Uroczystości Wielkiej Soboty kończyły się po zapadnięciu zmroku. Przed kościołem były zgromadzone gałęzie tarniny, z których o zmroku rozpalano ognisko i rozpoczynała się piękna i długa Wigilia Paschalna. Bazie z koszyka i patyczki tarniny z ogniska wykorzystywane były przy święceniu pól w Poniedziałek Wielkanocny.

Część tych zwyczajów przetrwała do dzisiaj.

2017-04-06 09:46

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

„Aby dzięki kapłanom więcej ludzi pokochało Kościół…”

Niedziela podlaska 15/2013, str. 5

[ TEMATY ]

Wielki Tydzień

Ks. Artur Płachno

Podczas Mszy św. Pasterz diecezji poświęcił krzyżmo, oleje chorych i katechumenów

Podczas Mszy św. Pasterz diecezji poświęcił krzyżmo, oleje chorych i katechumenów

Większość pracujących i przebywających na terenie diecezji drohiczyńskiej kapłanów przybyła w Wielki Czwartek przed południem do katedry pw. Trójcy Świętej w Drohiczynie, gdzie koncelebrowanej wraz z nimi Mszy św. Krzyżma przewodniczył bp Antoni Dydycz

W miejsce homilii notariusz Kurii Diecezjalnej ks. dr Jarosław Rzymski odczytał przesłanie Episkopatu Polski do kapłanów, w którym hierarchowie Kościoła w Polsce podkreślili, że ludzie mają prawo oczekiwać postawy godnej kapłana, a godność, świętość i wierność mają być widoczne w człowieczeństwie, w ewangelicznym stylu życia, w kulturze słowa, a także w zewnętrznym sposobie bycia. Prosili, aby w Roku Wiary prezbiterzy powrócili do dnia świeceń, a wspominając go, na nowo rozpalili w sobie dar Boga, otrzymany przez nałożenie rąk, by „wielkodusznie podążać drogą wiary i jeszcze wyraźniej ukazywać radość i odnowiony entuzjazm”. Podkreślili też, że księża muszą „z pokorą uznać, że na dziejach kapłaństwa, podobnie jak na historii każdego człowieka, ciąży brzemię ludzkiej słabości będącej skutkiem grzechu pierworodnego”, a takie „opłakane sytuacje zdarzają się również w Kościele w Polsce, budząc niepokój i zamieszanie pośród wiernych”. Stwierdzili, że „odchodzą z Kościoła znani duszpasterze zarówno diecezjalni, jak i zakonni, kapłani młodzi tuż po święceniach i księża z dużym doświadczeniem duszpasterskim”. Krytykują media, że „grzech odejścia” ukazywany jest przez nie jako przykład odwagi, a jego „bohaterowie” znajdują się w centrum uwagi mediów. Biskupi ubolewają też, że „zanika poczucie winy i odpowiedzialności za kapłaństwo i powierzony lud Boży”, a wierność w kapłaństwie jest łaską, wyproszoną przez Jezusa i Ojca, za cenę Jego ofiary z życia, a dar kapłaństwa całkowicie przerasta człowieka. Przestrzegają oni przed przejmowaniem wzorców kapłana urzędnika, menadżera, organizatora akcji charytatywnych, a zachęcają do pogłębionego życia modlitwy. Zaapelowali także do kapłanów o świadectwo życia gdyż „przyprowadzimy do Boga naszych braci i siostry nie przez wielomówstwo i elokwencję, ale przez pokorne autentyczne ewangeliczne życie”.

CZYTAJ DALEJ

Odpust Porcjunkuli: łaska szczególna, na życzenie św. Franciszka, którą dziś można otrzymać

[ TEMATY ]

odpust porcjunkuli

Family News Service

Justyna Galant

Odpust Porcjunkuli jest szczególny: każdy może z niego skorzystać niezależnie miejsca zamieszkania. Kiedy 2 sierpnia 1216 roku św. Franciszek go ogłosił, był zupełnie nową formą odpustu. „Bracia moi – mówił Franciszek do zgromadzonych – Chcę was wszystkich wysłać do raju!”.

Porcjunkula to ulubiony kościół św. Franciszka, który wyremontował własnymi rękami. Otrzymał go od benedyktynów w symbolicznej dzierżawie i stał się miejscem narodzin i sercem wspólnoty franciszkańskiej. Dziś, gdy wchodzi się do jego wnętrza, na progu widnieje napis: „hic locus sanctus est” – to miejsce jest święte, ponieważ tutaj Bóg rozmawiał z Franciszkiem. Gdy podniesiemy wzrok, kolejny napis mówi „heac est porta vitae aeternae” – to jest brama życia wiecznego, zawsze otwarta, właśnie dzięki odpustowi Porcjunkuli, który wyprosił w modlitwie św. Franciszek.

CZYTAJ DALEJ

Biedny łodzianin patrzy na Rwandę

2024-08-02 07:30

[ TEMATY ]

felieton (Łódź)

Wojciech Bieliński

Z głębokim bólem przeżywaliśmy śmierć Mateusza Sitka na polskiej granicy. Kiedy słuchałem wspomnień jego kolegów, przypomniał mi się wiersz Czesława Miłosza z 1945 r. pt. „Naród”. Poeta napisał w nim, że nasi „Najlepsi synowie pozostają nieznani, Zjawiają się tylko raz jeden, aby umrzeć na barykadach...” Kim byłby Mateusz, gdyby pozwolono mu dorosnąć i dojrzeć? Kim byłby Krzysztof Kamil Baczyński? Kim byłaby Basia Nazdrowicz ps. „Wiewiórka” pochowana na Starym Cmentarzu w Łodzi? Wybitny historyk literatury polskiej, Stanisław Pigoń, na wieść, że Baczyński zginął w Powstaniu, powiedział: „Należymy do narodu, którego losem jest strzelać do wroga z brylantów.” Ile takich „brylantów” mamy dziś w Wojsku Polskim, ile jest w całym społeczeństwie? Kto ich ofiarę dziś rozumie i docenia?

CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję