Dawny pauliński klasztor, a obecnie jezuickie Kolegium w Starej Wsi, stanowiło miejsce rekolekcji dla członków i sympatyków Komandorii Polskiej Rycerskiego i Szpitalnego Zakonu św. Łazarza z Jerozolimy, które odbyły się w dniach 13-15 marca br.

Rycerska tradycja

Obiekt ten, wraz z Bazyliką Mniejszą, nie po raz pierwszy gościł damy i rycerzy, a także osoby zainteresowane krzewieniem duchowości oraz ideałów pomocy humanitarnej i charytatywnej, świadczonej przez członków tej wspólnoty o ponad 900-letniej metryce i tradycji. Na terenie archidiecezji przemyskiej oraz w diecezji rzeszowskiej Zakon działa jako Rycerskie i Szpitalne Bractwo Świętego Łazarza z Jerozolimy – Stowarzyszenie Katolickie, erygowane przez metropolitę przemyskiego obrządku łacińskiego abp. Józefa Michalika, dekretem z 18 marca 2014 r.

Rekolektanci, zgodnie ze współczesną praktyką polskich lazarytów, odprawiali wspólnie niektóre modlitwy Liturgii Godzin, a także uczestniczyli w Mszach św., które sprawował kapelan Komandorii Polskiej zakonu ks. dr Józef Bar SChLJ, wikariusz biskupi ds. zakonnych w archidiecezji przemyskiej, opiekun duchowy Rycerskiego i Szpitalnego Bractwa św. Łazarza z Jerozolimy – Stowarzyszenia Katolickiego z siedzibą w Krośnie.

Obecni odprawili również piątkowe nabożeństwo Drogi Krzyżowej, którego rozważania poprowadził komandor polskiej komandorii zakonnej st. bryg. Jan Szmyd KLJ, i wysłuchali kilku nauk i konferencji, związanych z szeroko pojętym charyzmatem swojej posługi.

Charakter wprowadzenia w ten nurt nosiła homilia ks. dr. Józefa Bara, wygłoszona podczas wieczornej Eucharystii 13 marca. Kaznodzieja, powołując się na przykłady, postawił zasadniczą kwestię: „Czy mamy się dziwić i gorszyć, że ktoś korzysta z Bożego Miłosierdzia, chociażby w ostatnich godzinach swojego życia? Bo miłosierdzie Boże to taka dziwna, czasem bardzo dziwna, czasem niezrozumiała dla nas ekonomia... dziwna Boża ekonomia, czyli Boże Miłosierdzie”. Tym samym Ksiądz Kapelan nawiązał do hasła rekolekcji, tj. do zawołania s. Faustyny: „Jezu, ufam Tobie”.

Praktyka miłosierdzia

Ten sam wątek podkreślił w drugim dniu komandor Jan Szmyd, mówiąc: „Nasza działalność była i jest, i ufam, że będzie, w hospicjum krośnieńskim, gdzie spotykamy się na co dzień z mottem «Jezu, ufam Tobie». Staramy się, aby również lazaryci, którzy tworzą nowe struktury w Polsce, nawiązujące swoją tradycją do swoich poprzedników i założycieli, tę ideę przekazywali światu”.

Zagadnienie postrzegania miłosierdzia Bożego rozwinęła w pierwszej konferencji s. dr Marietta (Elżbieta Kruszewska) z tarnowskiego domu Zgromadzenia Sióstr Jezusa Miłosiernego, zwanych faustynkami. Rozpoczęła stwierdzeniem, że lazaryci tak, jak i jej wspólnota zakonna, mają ten sam charyzmat posługi poprzez okazywanie miłosierdzia z podstawowym zawierzeniem Bogu. Przedstawiła także dzieje miłosierdzia Bożego od dzieła stworzenia. Postawiła w tym kontekście pytanie o potrzebę i zasadność objawień s. Faustyny, tłumacząc nieodzowność przypomnienia przymiotu Bożego Miłosierdzia w XX stuleciu, przed II wojną światową. Zwróciła również uwagę na dar apostolstwa ks. Michała Sopoćki jako inicjatora spisywania „Dzienniczka” s. Faustyny. Kontynuację stanowiła druga konferencja, w której s. Marietta opowiedziała o historii Koronki do miłosierdzia Bożego. Wspomniała także o nabożeństwie nowenny do Bożego Miłosierdzia i szeroko omówiła swoją osobistą inicjatywę, tj. tworzenie kół koronkowych. Uzupełniła swój wykład o przejawy szczególnego zaangażowania abp. Karola Wojtyły w szerzenie kultu miłosierdzia Bożego.

Katechetyczny wymiar miłosierdzia Bożego zaprezentował w trzeciej konferencji wikariusz parafii pw. św. Wawrzyńca w Rymanowie ks. Tomasz Węgrzyński, ekspert Ministerstwa Edukacji Narodowej ds. nauczania religii. Podzielił się refleksją na temat człowieka miłosierdzia, a uczynił to w kontekście ogłoszenia przez papieża Franciszka jubileuszowego Roku Miłosierdzia. Przywołał słowa zachęty Ojca Świętego, by wierni świeccy kierowali się na co dzień miłosierdziem, żyli nim i zanosili je pomiędzy bliźnich. Skomentował również przekaz Jana Pawła II o miłosierdziu, głównie w oparciu o encyklikę „Dives in misericordia” z 1980 r., sięgając do źródeł biblijnych. Odwołał się także do ideałów lazaryckich w kontekście uczynków miłosierdzia względem duszy i ciała.

Lazaryści wczoraj i dziś

Autor czwartej konferencji przedstawił przeszłość i współczesność lazarytów na świecie ze szczególnym uwzględnieniem ziem polskich. Poruszył także kwestie oficjalnych i potocznych nazw oraz zawołania zakonu, którego początki można datować na 72 r. po narodzeniu Chrystusa – jako bractwa pod patronatem Łazarza z Betanii (Jerozolimy), a formalne utworzenie na rok 1098. Stwierdził, że „zakon od początku zajmował się chorymi, potrzebującymi, pielgrzymami. Wziął na barki najtrudniejszą część tej opieki, czyli chorych na trąd – ludzi, którymi nikt nie chciał się w tym czasie zająć”. Rekolektanci usłyszeli ponadto o posłudze szpitalnej w leprozoriach i zasadach walki w realiach średniowiecza, przeniesieniu siedziby zakonu do Boigny i jego połączeniu z zakonem św. Maurycego, kolejnych transformacjach zakonu, udziale floty zakonnej w bitwie pod Lepanto, a także o współczesnych podziałach i połączeniach obediencji zakonnych. Wykład ten był szczególnie ważny dla uczestników rekolekcji z racji przejętego na członków zakonu dziedzictwa posługi i tradycji.

Wieczór drugiego, dla większości rekolektantów ostatniego dnia został uwieńczony wspólną Eucharystią, w czasie której homilię wygłosił ks. Józef Bar.

Starowiejskie rekolekcje lazarystów były także czasem przyjęcia do postulatu Rycerskiego Zakonu czterech osób.