Nieprzypadkowo jesteśmy dziś w Bielsku-Białej. W historii naszego konkursu to ta ziemia zaznaczyła się w sposób szczególny, mając co roku wyjątkowych laureatów. Prace zgłaszane właśnie tutaj, na Podbeskidziu, wyróżniają się wielkimi walorami nie tylko literackimi, ale i historycznymi – mówiła europoseł Jadwiga Wiśniewska, pomysłodawczyni konkursu. Słów parlamentarzystki wysłuchało kilkudziesięciu młodych ludzi z niemal całego województwa śląskiego wraz ze swymi nauczycielami. Na sali była młodzież m.in. z Chorzowa, Myszkowa, Gliwic i Częstochowy.

– „Świadomość własnej przeszłości pomaga nam włączyć się w długi szereg pokoleń, by przekazać następnym wspólne dobro: Ojczyznę” – cytowała słowa Jana Pawła II przedstawicielka Stowarzyszenia „Rodzina Katyńska” Zofia Lamers, której ojciec, por. Ignacy Dec, zginął w Katyniu. – Najstraszniejsze było to, że po 1945 r. nie mogłam głośno mówić o śmierci taty. Ta kurtyna milczenia zapadła na niemal 50 powojennych lat. Mimo to jestem dumna z tego, że dzięki tacie i innym oficerom, którzy tam zginęli, mogę spokojnie patrzeć w lustro. Oni uratowali nam wiarę w honor, poświęcenie i wierność – tłumaczyła nestorka bielskiej „Rodziny Katyńskiej”.

– Instytut Pamięci Narodowej od wielu lat prowadzi program Notacje, w którym zbieramy relacje filmowe świadków historii. Dla nas tymi świadkami są dzieci i wnuki ofiar zbrodni katyńskiej, które nagrywamy. Ich świadectwa, niestety, są bardzo podobne: „Byłem małym dzieckiem, tata poszedł na wojnę, zostaliśmy sami, była bieda, ale i nadzieja, że ojciec zapuka do drzwi. A potem, gdy podorastaliśmy, okazało się, że nie wolno nam powiedzieć, co się z tatą stało” – wyjaśniała Ewelina Małachowska z IPN.

Po przemówieniach i części artystycznej, którą przygotowała młodzież z Czechowic-Dziedzic, europoseł Jadwiga Wiśniewska uhonorowała autorów najlepszych prac. W kategorii szkół gimnazjalnych pierwsza nagroda trafiła do rąk Joanny Górnej, uczennicy Gimnazjum im. Świętej Królowej Jadwigi w Gilowicach, a w kategorii ponadgimnazjalnej zwyciężył Wojciech Wydmański z II LO im. Emilii Plater w Sosnowcu. Oboje, wraz ze zdobywczyniami II i III miejsca w obu kategoriach, zostali zaproszeni przez Jadwigę Wiśniewską na wycieczkę do Brukseli.

– Władysław Sebyła to człowiek, którego chciałam upamiętnić, startując w tym konkursie. Urodził się on w Kłobucku, w sąsiedniej miejscowości. Był wszechstronnie wykształcony, grał na skrzypcach, malował, pisał wiersze. Zginął bardzo młodo. Jego talent nie zdążył się do końca rozwinąć, a był bardzo dobrze zapowiadającym się poetą – zaznacza Monika Kuźnik z Łobodna, zdobywczyni III miejsca w kategorii szkół gimnazjalnych.

Pierwsza edycja konkursu „Prawda i kłamstwo o Katyniu” odbyła się w 2010 r. Od tego czasu do konkursowej weryfikacji zgłoszono aż 1571 prac. Najlepsze z nich są udostępnione na stronie internetowej europoseł Jadwigi Wiśniewskiej.